Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) wydała raport „Digital Education Outlook 2021: Pushing the frontiers with AI, blockchain and robots”. Raport analizuje, w jaki sposób te inteligentne technologie mogą zmienić edukację w klasie i wspierać zarządzanie organizacjami i systemami edukacyjnymi. Sztuczna inteligencja (AI), blockchain i roboty mają duży potencjał, aby przyspieszyć rozwój Europy i wspierać edukację następnej generacji specjalistów. Edukacja jest silnie nasycona danymi, które można zoptymalizować i przeanalizować, aby usprawnić te systemy – a korzystanie z nowych rozwiązań może uaktualnić klasy i instytucje edukacyjne i zapewnić, że będą bardziej otwarte na przyszłe innowacje.
Jaka jest przyszłość edukacji cyfrowej w 2021 roku?
Pandemia Covid-19 była świadkiem przeniesienia uczenia się i nauczania do sfery cyfrowej i przyspieszyła trwające przejście do innowacyjnej edukacji cyfrowej. Choć pokazało nam to, że technologia zasługuje na większą obecność w edukacji, uwypukliło również nowe obawy, takie jak zmęczenie oczu od patrzenia na ekrany i dalsze utrwalanie luki między osobami nieposiadającymi środków do nauki cyfrowej i wsparcia, aby uczyć się samodzielnie. Zaangażowanie uczniów odgrywa kluczową rolę w powodzenia nauczania, a zatem zakres nowych technologii, które mogą oceniać zaangażowanie i opracowywać indywidualne plany nauczania w celu stymulowania zainteresowania i otwartości na lekcjach, pozostaje otwarty.
W raporcie wyraźnie zaznaczono, że szkoły powinny wykorzystać doświadczenia zebrane w ciągu ostatniego roku do zidentyfikowania luk i znalezienia rozwiązań cyfrowych w celu wzbogacenia swojej oferty edukacyjnej. Dwa lata przed pandemią badanie TALIS przeprowadzone przez OECD wykazało, że tylko połowa nauczycieli pozwalała uczniom na częste korzystanie z technologii w projektach. W obecnym kontekście można się spodziewać, że coraz więcej pedagogów będzie spoglądać w stronę innowacji cyfrowych: nie da się bowiem zoptymalizować technologii wykorzystywanej podczas nauki bez postawienia nauczycieli w centrum tego procesu. A spójne wykorzystanie technologii w klasie będzie miało prawdopodobnie najbardziej bezpośredni wpływ. Integracja technologii cyfrowych i innowacji w edukacji umożliwia nauczycielom otrzymywanie i przekazywanie informacji zwrotnych w czasie rzeczywistym, pomagając im również zarządzać przejściem między różnymi zadaniami i podejściami do nauki.
Jakie technologie mają to umożliwić?
Trzy obszary technologii określone w niniejszym raporcie jako kluczowe dla edukacji mogą przyczynić się do przeprojektowania naszych systemów edukacyjnych. Umożliwienie następnemu pokoleniu profesjonalistów zdobycia umiejętności cyfrowych poprzez wykorzystanie technologii w klasie i w ramach projektów przyczyni się do zapewnienia długoterminowego, trwałego dopływu pracowników przystosowanych do pracy w środowisku cyfrowym. Pomoże to również zniwelować przepaść cyfrową spowodowaną przez status społeczno-ekonomiczny, niepełnosprawność i warunki do nauki. Dzięki wprowadzeniu technologii do klas i włączeniu rozwiązań do nauki uczniowie, którzy potencjalnie potrzebowaliby większego wsparcia w zakresie nauczania lub fizycznych środków uczenia się, będą mieli zniesione niektóre z tych przeszkód, co ostatecznie doprowadzi do stworzenia bardziej wyrównanej siły roboczej.
Sztuczna inteligencja
Sztuczna inteligencja w edukacji jest już wykorzystywana przez samodzielnych uczniów w ramach symulacji, gier i narzędzi rozszerzonej/wirtualnej rzeczywistości (AR/VR). Istnieje jednak możliwość znacznie większej integracji rozwiązań z zakresu sztucznej inteligencji w strategiach edukacyjnych na szeroką skalę. Obecnie SI jest wykorzystywana do rozpoznawania tego, co uczniowie wiedzą, jak mogą się rozwijać i jak można ich najlepiej wspierać. W miarę jak SI staje się coraz bardziej dostępna dla nauczycieli w klasach, okazało się, że może pomóc w planowaniu lekcji i wskazywać, gdzie pomoc dla niektórych uczniów może być nadal potrzebna, a także pomagać w oznaczaniu zadań i identyfikowaniu braków w grupie. AI może nie tylko uczynić naukę bardziej interesującą i przyjemną, ale także promować nowe metody nauczania i wysuwać je na pierwszy plan. Usystematyzowanie AI w szkołach może zahamować powszechnie dominujące w nauczaniu podejście „jeden rozmiar pasuje do wszystkich”, a wykorzystanie systemów komputerowych w ten sposób może dać uczniom zadania edukacyjne najbardziej odpowiednie dla aktualnego etapu rozwoju.
Nauczyciele mogą odnieść bezpośrednie korzyści z integracji systemów komputerowych AI w szkołach – dlatego ich udział w projektowaniu tych systemów jest niezbędny, aby zapewnić im możliwość czerpania korzyści. Nauczycielom można zapewnić wyraźny feedback, którego ręczna identyfikacja byłaby bardziej czasochłonna, na przykład na temat tego, z którymi częściami zadań uczniowie mają problemy i być może należy poświęcić im więcej czasu na lekcji. Ponadto, grywalizacja nauki może pomóc nauczycielom w opracowaniu nowych zabawnych metod uczenia się dla uczniów, co z kolei zwiększy zainteresowanie i zaangażowanie w tematy, które w innym przypadku mogłyby być uznane za trudne do nauczenia.
Roboty
Roboty w klasie mogą oferować nauczycielom pomoc, którą trudno byłoby uzyskać w inny sposób; obecnie roboty są wykorzystywane do zachęcania dzieci do przedmiotów STEM i wspierania nauczania konkretnych tematów. Jeśli jeden lub grupa uczniów ma problemy z tematem, który jest opanowany przez większość klasy, robot zapewni im więcej możliwości pracy nad obszarami, które są im potrzebne, umożliwiając rozwijanie umiejętności we własnym tempie podczas mniejszych sesji. Obecnie nie ma dużych komercyjnych planów wykorzystania robotów w instytucjach edukacji formalnej, jednak ich fizyczna i społeczna natura zachęca do interakcji z uczniami, co poprawia wyniki.
Roboty w systemach edukacyjnych mogą również zapewnić dodatkową pomoc i wsparcie dla uczniów niepełnosprawnych lub mających trudności w nauce – nie tylko dla uczniów, ale również dla nauczycieli. Zastosowanie robotów w połączeniu z AI może zaoferować większe wsparcie w nauce uczniom niepełnosprawnym i zapewnić czas na pracę nad tematami, na których powinni się skupić. Dodatkowo nauczyciele skorzystają z rozwiązań, które interpretują sygnały ręką, język ciała i inne czynniki, wspomagając ich nauczanie i zapewniając, że żadna potrzeba ucznia nie pozostanie bez odpowiedzi.
Blockchain
Blockchain ma zdolność do tworzenia interoperacyjnych, kontrolowanych przez użytkownika cyfrowych poświadczeń, oddając kontrolę w pełni w ręce użytkowników tych rozwiązań, jak zarządzają swoimi danymi i certyfikatami. Blockchain może sprawić, że uczenie się przez całe życie stanie się bardziej mainstreamową i akceptowalną opcją dla uczących się, a także wspiera bardziej płynny i dostępny rynek zatrudnienia. Pandemia jasno pokazała, że posiadanie dostępu do bezpiecznych, przenoszonych cyfrowo danych i zaufanych źródeł jest niezbędne. Dlatego blockchain jako rozwiązanie daje uczącym się możliwość zaangażowania się w system, który jest wybitnie podchwytywany przez instytucje na całym świecie, dzięki czemu uczestnictwo w nowych systemach jest tym bardziej atrakcyjne.
Należy zauważyć, że koszty tworzenia i obsługi sieci blockchain mogą być wysokie, więc prywatne rozwiązania mogą stać się rzadsze. Stwarza to jednak potencjalny plus w tym, że publiczne sieci blockchain mogą stać się normą, dając dostęp do systemów edukacyjnych i możliwości uczenia się przez całe życie, których wielu obywateli nie miało w przeszłości.
Wiele korzystnych zastosowań inteligentnych technologii w systemach edukacyjnych można znaleźć w tym raporcie, a wskazówki pochodzą nie tylko dla nauczycieli, ale także dla decydentów, instytucji edukacyjnych, a nawet organizacji prywatnych, które chcą wdrożyć rozwiązania. Pomysły przedstawione w raporcie jasno pokazują, w jaki sposób możemy wykorzystać inteligentne technologie, aby przyspieszyć naukę i integrację w szkołach, a także zarządzać planami nauczania w taki sposób, aby technologie cyfrowe były wykorzystywane w klasie do pomocy uczniom i nauczycielom w osiąganiu najlepszych wyników.
© Gorodenkoff – stock.adobe.com