W 2017 roku Rada Europy, Parlament Europejski i Komisja Europejska proklamowały Europejski Filar Praw Socjalnych, w którym określono 20 kluczowych zasad i praw niezbędnych do zbudowania bardziej sprawiedliwej i sprzyjającej włączeniu społecznemu Unii Europejskiej, opartej na dobrze funkcjonujących i sprawiedliwych rynkach pracy i systemach ochrony socjalnej. W planie działania dotyczącym Europejskiego Filaru Praw Socjalnych przedstawiono działania, które należy podjąć w celu przekształcenia zasad w konkretne działania przynoszące korzyści obywatelom Unii Europejskiej.
Zmniejszanie różnic w zakresie umiejętności cyfrowych
Aby osiągnąć swoje cele w zakresie zwiększenia szans na zatrudnienie, pobudzenia innowacji i zapewnienia sprawiedliwości społecznej, w planie działania położono istotny nacisk na podniesienie poziomu umiejętności cyfrowych obywateli, przede wszystkim poprzez zwiększenie udziału osób dorosłych w szkoleniach dotyczących umiejętności cyfrowych i nowych technologii. Wykwalifikowana siła robocza jest motorem dobrze prosperującej zielonej i cyfrowej gospodarki, napędzanej przez innowacyjne pomysły i produkty oraz rozwój technologiczny. Dlatego też jednym z głównych filarów planu jest inwestowanie w umiejętności i edukację, aby uwolnić nowe możliwości dla wszystkich.
W tym zakresie inicjatywa idzie w parze z planem działania w dziedzinie edukacji cyfrowej na lata 2021–2027, który ma na celu wspieranie rozwoju wysokowydajnego ekosystemu edukacji cyfrowej w Europie oraz zwiększanie umiejętności i kompetencji cyfrowych, aby umożliwić wszystkim zajęcie się transformacją cyfrową.
Ponadto przyspieszona cyfryzacja miejsc pracy kładzie również nacisk na kwestie związane z nadzorem, wykorzystaniem danych i stosowaniem narzędzi zarządzania algorytmicznego. Dlatego w planie działania zachęca się państwa i partnerów społecznych do zbadania środków zapewniających sprawiedliwe warunki telepracy oraz do wzmocnienia innowacyjnych rozwiązań – zwłaszcza cyfrowych – które mogą ułatwić fizyczną i wirtualną mobilność obywateli oraz wspierać przenoszenie praw do zabezpieczenia społecznego.
Plan działania
Realizacja planu jest wspólnym wysiłkiem instytucji unijnych, władz krajowych, regionalnych i lokalnych, partnerów społecznych i społeczeństwa obywatelskiego. W planie działania zaproponowano trzy unijne cele, które mają zostać osiągnięte do 2030 r:
- Co najmniej 78% ludności w wieku od 20 do 64 lat powinno być zatrudnione do 2030 r.: aby osiągnąć ten cel, Europa będzie musiała co najmniej o połowę zmniejszyć różnicę w zatrudnieniu kobiet i mężczyzn (w porównaniu z 2019 r.), zwiększyć ofertę formalnej wczesnej edukacji i opieki nad dziećmi oraz zmniejszyć wskaźnik młodych ludzi niepracujących, nieuczących się ani nieszkolących się (NEET) z 12,6% (2019 r.) do 9%.
- Co najmniej 60% wszystkich dorosłych powinno co roku uczestniczyć w szkoleniach: w szczególności co najmniej 80% osób w wieku 16-74 lat powinno posiadać podstawowe umiejętności cyfrowe. Jest to uważane za warunek wstępny zwiększenia włączenia społecznego i udziału w rynku pracy. Należy również dalej ograniczać zjawisko przedwczesnego kończenia nauki.
- Liczba osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym powinna zostać zmniejszona o co najmniej 15 mln do 2030 r.: spośród tych 15 mln osób co najmniej 5 mln powinny stanowić dzieci.
Te trzy ambitne cele mają na celu stworzenie wykwalifikowanej, innowacyjnej siły roboczej, zdolnej do kształtowania i dostosowywania się do ekologicznych i cyfrowych przemian zarysowanych w strategiach unijnych.
Wdrażanie zasad filaru socjalnego
Plan działania w ramach Europejskiego Filaru Praw Socjalnych ma na celu pełne wdrożenie zasad Filaru Socjalnego. Przede wszystkim poprzez tworzenie możliwości zatrudnienia w gospodarce realnej, zwłaszcza w celu ułatwienia przechodzenia z pracy do sektora zielonego i cyfrowego. Następnie poprzez dostosowanie standardów pracy do przyszłości pracy w Unii Europejskiej, nadążając za szybkimi zmianami wymuszonymi przez cyfryzację.
