Estoński narodowy program nauczania kładzie nacisk na rozwój kompetencji cyfrowych. Jest to jedna z 8 kluczowych kompetencji, na których skupiają się szkoły w Estonii.
Aby ułatwić pracę nauczycielom, Estonia stworzyła prosty i jasny model kompetencji cyfrowych dla uczniów. W ten sposób każdy estoński nauczyciel nie musi już wymyślać własnego programu, ale może skupić się na wspieraniu ucznia.
Estońskie ramowe plany nauczania
Zdefiniowane kompetencje służą jako cele zarówno dla nauczycieli, jak i uczniów. Ramy kompetencji cyfrowych uczniów oferują zintegrowane i wspólne punkty odniesienia do analizy, czy uczenie się ma miejsce. Opisują one kompetencje potrzebne do rozwiązywania problemów napotykanych podczas procesów uczenia się (de facto również w życiu zawodowym) z wykorzystaniem technologii cyfrowych. Są one również dostosowane do estońskiego systemu edukacji,
Ramy kompetencji cyfrowych uczniów są dostosowane do DigComp 2.1, ogólnoeuropejskich ram Komisji Europejskiej. Ma ona 5 wymiarów: 1) umiejętność korzystania z informacji i danych (np. artykułowanie potrzeb, ocena przydatności źródeł, organizowanie danych cyfrowych; 2) komunikacja i współpraca, 3) tworzenie treści cyfrowych (np. edycja, rozumienie praw autorskich, znajomość systemów komputerowych; 4) bezpieczeństwo i 5) rozwiązywanie problemów.
Jak to działa w praktyce
Uzupełnieniem ram kompetencji cyfrowych są zróżnicowane narzędzia, które mają wspierać ich wdrażanie. Należą do nich:
Kryteria oceny. Istnieje publicznie dostępny zestaw kryteriów oceny uczniów dla każdego kluczowego etapu edukacji, powiązany z pięcioma wymiarami ram kompetencji cyfrowych uczniów. Zostały one podzielone według każdego z czterech kluczowych etapów kształcenia ogólnego i mogą być wykorzystywane przez nauczycieli do oceny postępów uczniów w budowaniu kompetencji cyfrowych. Z kolei mogą oni wykorzystać nowe dane do planowania strategii dalszego usprawniania nauki. Uczniowie mogą również wykorzystać kryteria do wyznaczenia własnych celów edukacyjnych. Istnieje dodatkowo dostosowana wersja kryteriów oceny dla uczniów ze specjalnymi potrzebami.
- Ankieta samooceny. Internetowy kwestionariusz samooceny kompetencji cyfrowych jest dostępny dla szkół i dla uczniów dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych w różnych formatach.
- Słowniczek technologii cyfrowych. Z ramami kompetencji uczniów, a także z kryteriami oceny cyfrowej i ogólnie z uczeniem się cyfrowym związany jest słowniczek technologii cyfrowych. Zapewniają one nauczycielom i uczniom wspólny język potrzebny do dyskusji na temat cyfrowego nauczania i uczenia się.
- Cyfrowe scenariusze nauczania. Gromadzone są cyfrowe scenariusze nauczania, które opisują najlepsze praktyki w zakresie integrowania uczenia się i rozwijania kompetencji cyfrowych w różnych przedmiotach szkolnych. Te scenariusze nauczania są publikowane z wolnym dostępem.
Grupa zadaniowa ds. kompetencji cyfrowych
Inicjatywa dotycząca kompetencji cyfrowych jest prowadzona przez Radę Edukacji i Młodzieży Estonii, która posiada również specjalną grupę zadaniową ds. kompetencji cyfrowych. Monitorują oni rozwój i tworzą raporty, pilotują i testują nowe narzędzia, aktualizują materiały (w tym ramy), prezentują wyniki, itp.
Grupa zadaniowa dwa razy w roku składa raporty na temat wyników i rozwoju sytuacji Radzie ds. Kompetencji Cyfrowych, w skład której wchodzi 10 przedstawicieli kluczowych organizacji w Estonii (Estonian Association of Educational Technologists, Estonian Association for Advancement of Vocational Education, Estonian Teachers’ Association, University of Tartu, Estonian Informatics Teachers’ Association, Estonian Association of Kindergarten Teachers, Tallinn University, Estonian Qualifications Authority, Estonian Association of Heads of Schools and the Estonian Ministry of Education and Research).
